Gebeliğin 17. Haftası

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. P. G. Mehtap Derelioğlu hamileliğin 17. haftasında vücuttaki değişimleri şöyle anlatıyor:

• Fetusun gelişimi hızlı devam ederken oluşan yapılar büyür ve yeni yapılar oluşmaz.
• Plesenta ve göbek bağı net olarak gözlenmeye başlar. Plesenta bu dönemde fetusun solunum, sindirim ve böbreklerinin yaptığı işi yapar. Bu haftalarda plesenta ve fetus aynı büyüklüktedir.
• Fetusun baş popo mesafesi 13–14 cm iken ağırlığı 140–170 gr arasındadır.
• Anne adayı artık bu haftalarda bebeğinin hareketini hissetmeye başlar. İlk olarak damar atması, barsak gazı veya seyirme şeklindeyken büyümesiyle daha aktif hissedilir. Genellikle bazı anneler 15. haftadan itibaren, bazi annelerde 20–21. haftada bebeğin hareketi hissedilir.
• Gebeliğin 15–20 haftaları arasında tarama testleri yapılması gerekir. Üçlü tarama veya dörtlü tarama testleri özellikle 15–18 haftalar arasında yapılır. Bu testler bize bebekte 21 kromozom,13 kromozom, 18 kromozom ve neural tüp defekti dediğimiz beyin omurilik gelişim kusuru olup olmadığını ve kromozom hastalıkları riski olup olmadığını verir. Testler bebeğin ultrasonografisinde BPD denen (bipandiyetel) başın ölçüsü alınır ve anne adayının kan örneği alınarak ikisi birlikte değerlendirilip sonuç olarak verilir.
• AFP (alfafetoprotein) hamilelik sırasında üretilir. Ölçümü anne kanı alınarak yapılır. Annede artmış AFP düzeyi neural gelişim (beyin-omurilik gelişimi) defekt olabileceğinin bulgusudur. Azalmış AFP düzeyi ise özellikle Down Sendromlu fetuslar için bir belirteçtir.
• Yapılan üçlü tarama testinde bebeğin kafa ölçüsü alınarak anneden alınan kan örneğinden beta HCG, AFP ve Estriol düzeyine bakılır. Yine aynı gebelik haftalarında dörtlü tarama testi denilen testte de anneden ek olarak inhibin A düzeyi bakılır. Üçlü ve dörtlü tarama testi fetuste 13–18–21 kromozom hastalığı ve neural tüp defekt riskini veren tanı testidir. Test sonucu bebeğe hastalık tanısı kesinlikle koydurmaz. yapılan tarama testlerinde sonuç 1/250'den yüksek ise risk grubunda olduğunu ifade ediyor, ileri genetik inceleme öneriyoruz.
• İleri genetik incelemeler perinatalog tarafından yapılmalıdır.
• Fetusların organ gelişimi 20–22 haftalarda tamamlandığından dolayı herhangi bir riski olmayan gebeler bu haftalarda ayrıntılı ultrasonografiye girmelidirler.
• Eğer erken dönemde ilk trimestirde veya 15–20 gebelik haftalarında risk grubu içinde olan gebeler direkt perinatologa yönlendirilmeli ve gerekli olan genetik incelemeler yapılmalıdır.
• (11–13 hadtalarda koryon villus biyopsisi, 15–20 haftalarda amniosentez veya kordosentez önerilmektedir.)
• Ülkemizde şu anda anne kanından alınarak yapılan ve henüz kesin sonuç vermeyen Down Sendreomu araştırma testleri rutin olarak yapılmamaktadır.